Czym jest opadająca stopa?

Opadająca stopa to objaw różnych schorzeń m.in. układu nerwowego. Jest to objaw charakterystyczny szczególnie dla uszkodzenia obwodowego układu nerwowego, czyli nerwów obwodowych. Występuje w izolowanym uszkodzeniu nerwu strzałkowego, nerwu kulszowego, polineuropatiach o różnych etiologiach. Najczęściej spotykaną polineuropatią w praktyce klinicznej jest polineuropatia cukrzycowa. Objaw opadającej stopy spotykany jest także w schorzeniach ośrodkowego układu nerwowego, czyli mózgu i rdzenia kręgowego takich jak: udar mózgu, stwardnienie rozsiane, mózgowe porażenie dziecięce.

Według prof. dr hab. n. med. Roberta Gasika, statystycznie najczęstszym czynnikiem wywołującym niedowłady mięśni, które powodują opadanie stopy są patologie wewnątrzkanałowe (kanał rdzenia kręgowego) – zespoły bólowe kręgosłupa, przebiegające z kompresją struktur nerwowych kanału kręgowego lub otworów międzykręgowych.

Jak się objawia?

Pacjent postrzega opadanie stopy jako problem z chodzeniem i zaczyna zahaczać stopą o podłoże, co zwiększa ryzyko upadku. Częstym objawem są też dolegliwości bólowe, które niejednokrotnie poprzedzają wystąpienie objawu opadającej stopy. Te dolegliwości bólowe zlokalizowane są w kręgosłupie, ale dotyczą też kończyny dolnej (uda, podudzia, stopy).

Co jest niezbędne do zdiagnozowania objawu opadającej stopy?

Aby przeprowadzić właściwie diagnostykę opadającej stopy, należy wykonać szczegółowy wywiad obejmujący czas kiedy wystąpiły objawy oraz ich rodzaj i nasilenie. Należy także zebrać wywiad na temat chorób współistniejących. Kolejnym elementem diagnozy jest wnikliwa analiza postawy i wzorca poruszania pacjenta, a także pomiar obwodu łydki oraz wykrycie zmian troficznych.

Następnym etapem jest badanie siły mięśniowej, napięcia mięśni, odruchów mięśniowych i innych elementów badania neurologicznego. W zależności od wyników tych badań, lekarz decyduje jaki rodzaj badań dodatkowych będzie potrzebny. Wśród dodatkowych badań mogą się znaleźć: badania neuroobrazujące rdzenia kręgowego i mózgu (rezonans magnetyczny), badanie elektrofizjologiczne EMG, badania laboratoryjne czy pobranie płynu mózgowo-rdzeniowego. Należy pamiętać, że im wcześniej wykryjemy problem, na przykład prawidłowo interpretując dolegliwości bólowe, tym większa szansa na szybką interwencję neurochirurgiczną. Taka metoda może w sposób istotny zapobiec utrwaleniu się deficytu pod postacią opadającej stopy.

PODSUMOWUJĄC

Opadająca stopa to objaw mogący wystąpić w przebiegu różnych schorzeń układu nerwowego. Charakteryzuje się „ptasim” chodem (unoszenie nogi wysoko, by nie zahaczać palcami u stóp o podłoże) oraz dolegliwościami bólowymi zlokalizowanymi w kończynie dolnej czy kręgosłupie. Należy pamiętać, że im szybciej zdiagnozujemy problem, tym większa szansa na skuteczne leczenie.